เดือน 9 บุญข้าวประดับดิน

ความเป็นมาของภูมิปัญญา

ทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้ญาติที่ล่างลับไปแล้ว และผีไม่มีญาติ

วิธีการ/พิธีกรรม
ช่วงเวลาในการประกอบพิธี ขึ้นแรม 14 ค่ำ เดือน 9 ก่อนจะถึงวันงานผู้ใหญ่บ้านจะประกาศให้ชาวบ้านเตรียมการ คือเตรียมข้าวปลาอาหารคาวหวาน เพื่อจัดเลี้ยงกันเองภายในครอบครัวบ้างและทำบุญถวายพระภิกษุบ้าง สำหรับการห่อข้าวประดับมีการห่อดังนี้ ฉีกใบตองออกให้มีขนาดกว้างเท่าหนึ่งฝ่ามือ ส่วนความยาวนั้นให้ยาวสุดฉีกของใบกล้วย นำเอาข้าวเหนียวที่นึ่งสุกมาปั้นเป็นก้อนเล็กๆ ขนาดเท่าหัวแม่มือวางบนใบตองที่จะห่อ จากนั้นแกะเนื้อปลา ใส่ลงไปเล็กน้อย ประเภทนี้จัดเป็นอาหารคาว แล้วใส่ใบอ้อย กล้วยสุก มะละกอ ส้มโอ และขนมหวานอื่นๆ จากนั้นใส่หมาก 1 คำ บุหรี่ 1 มวน เมี่ยง 1 คำ แล้วห่อใบตองเข้าหากัน โดยใช้ไม้กลัดหัวท้าย และตรงกลางก็จะห่อข้าวประดับดิน จะห่อตามจำนวนของญาติพี่น้องที่ล่วงลับไปแล้ว และอีกส่วนหนึ่งจะห่อเผื่อสำหรับผีไม่มีญาติด้วย เมื่อทำห่อข้าวประดับดินเสร็จแล้วก็รอไปประกอบพิธีในวันขึ้น ขึ้นแรม 14 ค่ำ เดือน 9 ตอนเช้ามืด ประมาณตี 4- 5 ชาวบ้านจะนำข้าวประดับดินไปฝังอยู่ในดินใต้ต้นไม้ใหญ่ เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้ผีญาติพี่น้อง และผีไม่มีญาติ เมื่อนำข้าวประดับดินไว้ตามที่ต่างๆ แล้วก็จะมีการทำบุญอุทิศส่วนกุศล นำข้าวปลาอาหารถวายพระ แผ่ส่วนกุสลหาผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ฟังเทศนาเกี่ยวกับอานิสงส์ของการทำบุญ รับพรจากพระเป็นอันเสร็จพิธี

ความเชื่อ
 -เพื่อความสบายใจและเป็นสิริมงคล
 -มีความเชื่อด้านประเพณีต่างๆ

การเรียนรู้
เรียนรู้จากจากตำรา หนังสือ พระสงฆ์ที่วัด และจากการปฏิบัติ ใช้เวลาเรียนรู้ตั้งแต่ตอนเด็ก การเรียนรู้ภูมิปัญญานี้ทำให้ได้รู้จักประเพณีของไทยที่สืบทอดกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ

การถ่ายทอด
ถ่ายทอดให้กับลูกหลานและคนในครอบครัว โดยปฏิบัติเป็นแบบอย่างให้แก่ลูกหลานได้สืบทอดต่อไปในอนาคต

ประโยชน์ภูมิปัญญาต่อการเรียนรู้

การอนุรักษ์และสืบสานประเพณี ฮีตสิบสองคองสิบสี่

พื้นที่โรงเรียน

ตชด. บ้านห้วยเวียงงาม

กลุ่มสาระการเรียนรู้

กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม,

ภาพประกอบ

ผู้รวบรวม : ผศ.พฤษมงคล จุลพูล,น.ส.ทักษพร ไชยนาม,น.ส.ศิริพร วระวงศ์,น.ส.ภารดี ศรีบัวน้อย วันที่รวบรวม : 2559-02-06




ข้อมูลปราชญ์


นางบุณเส็ง ทองเมือง
บ้านห้วยเวียงงาม

เรื่องที่เกี่ยวข้อง

© 2016 | is.udru.ac.th All Right Reserved | สาขาวิชาสารสนเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี | login